Sốt cao là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như nhiễm trùng, tiêm phòng hoặc phản ứng với một số loại thuốc. Trong hầu hết các trường hợp, sốt cao không gây nguy hiểm và sẽ tự khỏi trong vòng vài ngày. Tuy nhiên, ở một số trẻ, sốt cao có thể gây ra co giật. Vậy tại sao sốt cao lại có thể gây co giật ở trẻ em? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.
Cơ chế gây co giật do sốt cao ở trẻ em
Cơ chế chính xác gây co giật do sốt cao ở trẻ em vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, các nhà khoa học tin rằng nó liên quan đến tình trạng hoạt động quá mức của não do sốt cao. Sốt cao có thể làm tăng nhiệt độ não, kích thích các tế bào thần kinh và dẫn đến co giật.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Pediatrics, có khoảng 3-5% trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi bị co giật do sốt cao. Điều này cho thấy rằng có một liên kết giữa sốt cao và co giật ở trẻ em. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ em bị sốt cao đều sẽ gây ra co giật.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ co giật do sốt cao ở trẻ em
Có một số yếu tố làm tăng nguy cơ co giật do sốt cao ở trẻ em, bao gồm:
Tuổi
Trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi có nguy cơ cao nhất bị co giật do sốt cao. Đây là giai đoạn mà hệ thống miễn dịch của trẻ em vẫn chưa hoàn thiện, do đó cơ thể dễ bị tổn thương và dễ bị nhiễm trùng. Ngoài ra, hệ thống điều hòa nhiệt độ của trẻ em cũng chưa phát triển hoàn chỉnh, khiến cho cơ thể dễ bị sốt cao.
Tiền sử gia đình
Nếu có người trong gia đình từng bị co giật do sốt cao thì trẻ cũng có nguy cơ cao bị tình trạng này. Điều này cho thấy có một yếu tố di truyền trong việc gây ra co giật do sốt cao ở trẻ em.
Nhiễm trùng não hoặc màng não
Những bệnh nhiễm trùng này có thể gây tổn thương não và làm tăng nguy cơ co giật. Các bệnh nhiễm trùng này có thể bao gồm viêm não, viêm màng não, viêm não tủy và viêm não mô cầu.
Động kinh
Trẻ em bị động kinh có nguy cơ cao bị co giật do sốt cao hơn bình thường. Điều này có thể do hệ thống điện não của trẻ em đã bị tổn thương trước đó, khiến cho cơ thể dễ bị co giật khi nhiệt độ tăng cao.
Biểu hiện co giật do sốt cao ở trẻ em
Co giật do sốt cao thường xảy ra đột ngột và có thể kéo dài từ vài giây đến vài phút. Có hai loại co giật do sốt cao chính:
- Co giật đơn giản: Trẻ em sẽ có các động tác co giật như rung lắc cơ thể, đưa tay chân ra và co rút các cơ bắp. Thường thì trẻ sẽ không mất ý thức trong khi co giật này và sau khi hết co giật, trẻ sẽ tỉnh lại bình thường.
- Co giật phức tạp: Trẻ em sẽ có các động tác co giật kèm theo các hành vi khác như quay mắt, nôn ói, hoặc ngất xỉu. Đây là loại co giật nguy hiểm hơn và có thể gây tổn thương cho não.
Ngoài ra, trẻ em cũng có thể có các triệu chứng khác như sốt cao, buồn nôn, đau đầu và mệt mỏi.
Cách xử trí khi trẻ co giật do sốt cao tại nhà
Khi trẻ bị co giật do sốt cao, cha mẹ cần làm những điều sau để giúp trẻ:
- Đặt trẻ nằm nghiêng với đầu hướng về một bên để tránh trẻ bị nôn vào đường hô hấp.
- Giữ cho trẻ thoáng khí và thoải mái bằng cách mở cửa sổ hoặc bật quạt.
- Không cố gắng kiềm chế hoặc cố định trẻ trong khi co giật.
- Đo nhiệt độ của trẻ và ghi lại để thông báo cho bác sĩ.
- Sau khi co giật kết thúc, hãy để trẻ nghỉ ngơi và uống nước để giảm nhiệt độ cơ thể.
- Nếu trẻ có các triệu chứng khác như sốt cao, buồn nôn hay đau đầu, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị thích hợp.
Khi nào cần đưa trẻ đi cấp cứu vì co giật do sốt cao?
Mặc dù co giật do sốt cao thường không gây nguy hiểm, nhưng trong một số trường hợp, cha mẹ cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay lập tức:
- Trẻ có các triệu chứng co giật phức tạp như quay mắt, nôn ói hoặc ngất xỉu.
- Co giật kéo dài quá 5 phút.
- Trẻ có tiền sử bệnh tim hoặc bệnh não.
- Trẻ có các triệu chứng khác như khó thở, da xanh tái hoặc khó thức dậy sau khi co giật.
Nếu trẻ bị co giật do sốt cao và không thuận tiện để đưa đi cấp cứu, cha mẹ nên liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được tư vấn và hướng dẫn cách xử trí.
Biến chứng nguy hiểm của tình trạng co giật do sốt cao ở trẻ em
Mặc dù co giật do sốt cao thường không gây nguy hiểm, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho trẻ em. Các biến chứng này có thể bao gồm:
- Tổn thương não: Nếu co giật kéo dài quá lâu hoặc quá mạnh, có thể gây tổn thương cho não và làm suy giảm chức năng não.
- Hội chứng Reye: Đây là một biến chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm của co giật do sốt cao. Nó có thể gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn ói, mất ý thức và có thể dẫn đến tử vong.
- Co giật liên tục: Trong một số trẻ, co giật do sốt cao có thể xảy ra liên tục trong một thời gian dài, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của trẻ.
- Tình trạng co giật kéo dài: Nếu co giật kéo dài quá lâu, có thể gây ra các biến chứng như suy hô hấp, suy tim hoặc tử vong.
Kết luận
Sốt cao là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em và có thể gây ra co giật ở một số trẻ. Cơ chế chính xác gây co giật do sốt cao vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, tuy nhiên, các yếu tố như tuổi, tiền sử gia đình, nhiễm trùng não hoặc màng não và động kinh có thể làm tăng nguy cơ co giật do sốt cao ở trẻ em. Cha mẹ cần biết cách xử trí khi trẻ bị co giật do sốt cao tại nhà và khi nào cần đưa trẻ đi cấp cứu để tránh các biến chứng nguy hiểm. Để bảo vệ sức khỏe của trẻ, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám định kỳ và tiêm phòng đầy đủ để giảm nguy cơ bị sốt cao và co giật.
