Trong thế kỷ qua, nhiệt độ trung bình của Trái Đất đã tăng lên đáng kể. Sự nóng lên toàn cầu này được cho là do sự gia tăng lượng khí nhà kính, đặc biệt là khí cacbonic (CO2), trong bầu khí quyển. Vậy tại sao sự tăng lượng khí CO2 lại khiến Trái Đất nóng lên?
Sự gia tăng khí CO2 do hoạt động của con người
Nguyên nhân chính
Nguyên nhân chính dẫn đến lượng khí CO2 tăng cao là do các hoạt động của con người, đặc biệt là việc đốt nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu mỏ, khí đốt. Khi đốt cháy các nhiên liệu này, lượng lớn khí CO2 được giải phóng vào bầu khí quyển. Ngoài ra, việc phá rừng để lấy gỗ và mở rộng đất nông nghiệp cũng khiến cây xanh không còn khả năng hấp thụ CO2 như trước.
Các hoạt động tiêu thụ năng lượng
Cụ thể, các hoạt động của con người tiêu thụ nhiều năng lượng dẫn đến phát thải CO2 gồm: sản xuất điện từ nhiệt điện than, dầu, khí; giao thông vận tải sử dụng xăng dầu; các ngành công nghiệp sử dụng nhiên liệu hóa thạch; hệ thống sưởi ấm và làm lạnh các tòa nhà; nông nghiệp tăng trưởng (phân bón, thuốc trừ sâu)…. Tất cả các hoạt động này đều góp phần làm tăng lượng CO2 thải ra.
Cơ chế khí CO2 gây hiệu ứng nhà kính
Khái niệm hiệu ứng nhà kính
Hiệu ứng nhà kính là hiện tượng một phần nhiệt từ mặt trời sau khi đi qua khí quyển bị mắc kẹt lại trong khí quyển Trái Đất, gây ra sự tích tụ nhiệt độ. Hiệu ứng này giống như cách một ngôi nhà kính giữ nhiệt cho cây trồng bên trong.
Khí CO2 và hiệu ứng nhà kính
CO2 là một loại khí nhà kính, có khả năng hấp thụ và giữ nhiệt từ bức xạ mặt trời. Phân tử CO2 hấp thụ các bước sóng bức xạ infrared dài từ mặt trời, sau đó tái phát xạ năng lượng dưới dạng nhiệt xuống bề mặt Trái Đất.
Khi nồng độ CO2 tăng cao, nhiều nhiệt hơn bị giữ lại trong khí quyển, dẫn đến nhiệt độ bề mặt Trái Đất tăng lên. Đây chính là nguyên nhân khiến Trái Đất nóng lên khi khí CO2 tăng.
Vòng luân chuyển CO2 – nhiệt độ
Sự gia tăng nhiệt độ do hiệu ứng nhà kính tạo ra lại có thể làm tăng thêm lượng CO2 thải ra. Điều này tạo thành một vòng luẩn quẩn: CO2 tăng – nhiệt độ tăng – CO2 tiếp tục tăng.
Ví dụ, nhiệt độ cao làm tan băng ở các vùng cực, giải phóng khí mêtan đang đóng băng. Nhiệt độ cao cũng làm gia tăng quá trình phân hủy hữu cơ trong đất, giải phóng thêm CO2. Như vậy, sự nóng lên ban đầu do CO2 gây ra còn khuếch đại thêm tác động, tạo ra một vòng luẩn quẩn nguy hiểm.
Hậu quả của hiệu ứng nhà kính
Thời tiết cực đoan
Hậu quả đầu tiên của hiệu ứng nhà kính là làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan như sóng nhiệt, hạn hán, bão lớn, lũ lụt… do nhiệt độ cao bất thường. Điều này đe dọa trực tiếp tính mạng và sinh kế của con người.
Nước biển dâng
Nước biển dâng do băng tan là hậu quả lớn khác. Khi nhiệt độ tăng, lớp băng ở các cực và sông băng tiếp tục tan ra, làm mực nước biển tăng. Điều này đe dọa những vùng đất thấp ven biển và hệ sinh thái biển.
Mất đa dạng sinh học
Nhiều loài động thực vật không thích nghi kịp với tốc độ nóng lên, dẫn đến nguy cơ tuyệt chủng hàng loạt. Đa dạng sinh học bị đe dọa nghiêm trọng.
Kết luận
Như vậy, sự gia tăng lượng khí CO2 do các hoạt động của con người là nguyên nhân khiến Trái Đất nóng lên. CO2 tác động gây hiệu ứng nhà kính, giữ nhiệt lại trong khí quyển. Điều này dẫn tới nhiệt độ Trái Đất tăng, gây ra các hậu quả nghiêm trọng như thời tiết cực đoan, nước biển dâng và mất đa dạng sinh học. Để ngăn chặn tình trạng nóng lên toàn cầu, chúng ta cần có các giải pháp cắt giảm phát thải CO2, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.
, trong bầu khí quyển.){kind=link}