8 Tháng Chín, 2024
Vì sao người mắc sốt xuất huyết có nguy cơ tử vong?

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus gây ra. Bệnh lây lan nhanh qua vật trung gian muỗi và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Trong bài viết này, tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về bệnh sốt xuất huyết, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị để giúp mọi người nhận biết và xử lý bệnh một cách hiệu quả.

Sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh nhiễm virus cấp tính có biểu hiện sốt cao đột ngột, xuất huyết dưới da, niêm mạc. Bệnh do virus dengue gây ra, thuộc nhóm virus được truyền bởi muỗi vằn Aedes, chủ yếu là loài Aedes aegypti. Khi bị muỗi đốt, người lành mang virus sẽ bị lây nhiễm virus vào máu. Sau khi có virus trong máu, sau 3-14 ngày sẽ xuất hiện triệu chứng đặc trưng của bệnh.

Nguyên nhân gây ra sốt xuất huyết

  • Nguyên nhân chính gây sốt xuất huyết là do virus dengue. Có 4 type virus dengue (DENV 1, 2, 3 và 4) có thể gây bệnh.
  • Truyền bệnh qua vật trung gian là muỗi Aedes, chủ yếu muỗi Aedes aegypti. Muỗi bị nhiễm virus khi hút máu người mang mầm bệnh. Sau đó truyền bệnh sang người lành khi đốt hút máu.

Yếu tố thuận lợi cho dịch bệnh phát triển:

  • Thời tiết nóng ẩm giúp muỗi sinh sôi nảy nở.
  • Mật độ muỗi Aedes cao.
  • Ô nhiễm môi trường, rác thải tạo điều kiện cho muỗi đẻ trứng.
  • Miễn dịch của người dân thấp.
  • Thiếu các biện pháp phòng chống dịch.

Dấu hiệu của người mắc sốt xuất huyết

  • Sốt cao đột ngột 39-41 độ C. Sốt thường kéo dài 2-7 ngày.
  • Đau đầu, đau mỏi người, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn.
  • Xuất huyết dưới da: xuất hiện các nốt, vết xuất huyết nhỏ dưới da. Xuất huyết kết mạc mắt hoặc chảy máu cam.
  • Các dấu hiệu xuất huyết khác: chảy máu chân răng, máu trong nước tiểu, phân đen, rong kinh nhiều ở phụ nữ.
  • Đau bụng, buồn nôn, nôn ói. Một số trường hợp bị viêm dạ dày ruột, gan, tụy.
  • Có thể xuất hiện dịch trong các khoang cơ thể: dịch màng phổi, màng tim, dịch màng bụng.

Tại sao người mắc sốt xuất huyết có nguy cơ tử vong?

Người bệnh sốt xuất huyết có nguy cơ tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời vì các nguyên nhân sau:

  • Xuất huyết nặng: chảy máu dưới da hoặc chảy máu nội tạng như não, gan, thận… gây sốc do mất máu.
  • Rò rỉ dịch: mất nước, protein do dịch thấm từ mạch máu ra các khoang, gây sốc giảm thể tích tuần hoàn.
  • Suy đa tạng: do xuất huyết và rò rỉ dịch làm ảnh hưởng chức năng gan, thận, não…
  • Sốc dengue nặng: huyết áp tụt, tuần hoàn kém gây tổn thương nhiều cơ quan.
  • Biến chứng nguy hiểm: xuất huyết não, viêm cơ tim, suy hô hấp…

Do đó, người bệnh cần được theo dõi sát sao và điều trị hồi sức tích cực khi có dấu hiệu nặng.

Cách phòng ngừa sốt xuất huyết

Để phòng tránh mắc bệnh, mọi người cần:

  • Diệt lăng quăng, bọ gậy, vật dụng giữ nước là nơi muỗi đẻ trứng. Thay nước và vệ sinh bình hoa, lọ hoa, vách ngăn, máng xối… thường xuyên.
  • Sử dụng màn, vợt muỗi, thuốc xịt diệt muỗi trong nhà.
  • Mặc quần áo dài tay chắn ngừa muỗi đốt.
  • Bôi kem, dùng thuốc chống muỗi khi ra ngoài buổi sáng và chiều tối.
  • Cộng đồng thực hiện vệ sinh môi trường, không để nước đọng. Thường xuyên phun hóa chất diệt muỗi.
  • Tiêm phòng vắc-xin phòng sốt xuất huyết nếu có.
  • Khám sức khỏe định kỳ, tăng cường dinh dưỡng, tập luyện thể dục thể thao.

Làm thế nào để chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết

  • Chẩn đoán dựa trên biểu hiện lâm sàng, xét nghiệm công thức máu, xét nghiệm huyết thanh học để phát hiện kháng thể chống virus dengue. Siêu âm, Xquang có thể phát hiện dịch trong các khoang.

Điều trị triệu chứng:

  • Hạ sốt bằng thuốc như paracetamol khi sốt trên 38,5 độ C.
  • Bù dịch đủ lượng, điện giải. Dùng dung dịch cao phân tử nếu mất nước nhiều.
  • Theo dõi xuất huyết, rò rỉ dịch, mất máu để xử trí kịp thời. Truyền máu khi cần thiết.
  • Điều trị triệu chứng khác như đau bụng, nôn, viêm dạ dày, gan, thận…
  • Theo dõi sát sao để phát hiện sớm các dấu hiệu nặng: sốc, xuất huyết nội tạng, suy đa phủ tạng…để xử trí cấp cứu kịp thời.

Thực phẩm và chế phẩm hữu ích trong điều trị sốt xuất huyết

Một số thực phẩm và bài thuốc dân gian có thể hỗ trợ điều trị sốt xuất huyết:

  • Thực phẩm giàu đạm, vitamin K giúp cầm máu như: thịt, cá, trứng, đậu đỗ…
  • Rau xanh, hoa quả chứa nhiều vitamin C tăng cường miễn dịch.
  • Nước ép cà rốt, chanh, dưa hấu chống say nắng, bù nước.
  • Mật ong, quả sung giúp tăng tiểu cầu.
  • Trà gừng, sả cay giúp ấm bụng, hạn chế nôn ói.
  • Kim ngân hoa, lá lốt, khương hoạt huyết… theo Đông y có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, cầm máu.

Tuy nhiên, người bệnh chỉ nên sử dụng thực phẩm và thuốc Đông y khi được bác sĩ chỉ định.

Những biến chứng có thể xảy ra khi mắc sốt xuất huyết

Một số biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra khi mắc sốt xuất huyết:

  • Xuất huyết nặng: chảy máu não gây hôn mê, tụ máu màng não; chảy máu đường tiêu hóa gây nôn ra máu, đi ngoài phân đen.
  • Sốc do mất máu hoặc sốc do rò rỉ dịch.
  • Rối loạn đông máu gây chảy máu kéo dài.
  • Viêm cơ tim, suy tim.
  • Viêm gan, suy gan cấp.
  • Tổn thương thận cấp.
  • Biến chứng thần kinh: viêm não, viêm màng não.

Do đó, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ, xử trí kịp thời các biến chứng để hạn chế tử vong.

Kết luận

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể gây tử vong nếu không được nhận biết và điều trị đúng cách. Để phòng bệnh, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp diệt muỗi, vệ sinh môi trường và tăng cường sức khỏe. Khi mắc bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị dứt điểm, tránh để xảy ra biến chứng nguy hiểm.