Việc đo độ cao của các ngọn núi trên Trái Đất là một việc rất quan trọng đối với nhiều mục đích khác nhau, từ nghiên cứu địa lý, khảo sát bản đồ địa hình, đến các hoạt động leo núi và du lịch. Tuy nhiên, việc xác định chính xác độ cao của một ngọn núi không phải là điều đơn giản, và có nhiều yếu tố cần xem xét. Một trong những vấn đề quan trọng là phải có một chuẩn để so sánh và đo đạc. Vậy tại sao độ cao của núi lại phải lấy mặt biển làm chuẩn? Hãy cùng tìm hiểu về vấn đề này trong bài viết sau.
1. Định nghĩa độ cao của núi dựa trên mực nước biển
Độ cao của một điểm trên bề mặt Trái Đất được định nghĩa là khoảng cách thẳng đứng tính từ mặt nước biển trung bình đến điểm đó. Do đó, để xác định độ cao của núi, người ta dùng mực nước biển làm mốc chuẩn, tính bằng khoảng cách thẳng đứng từ chân núi lên đến đỉnh núi.
Mặt biển có độ cao bằng 0 theo quy ước. Vì vậy, đo chiều cao của núi so với mực nước biển cho phép xác định chính xác vị trí tương đối của núi so với toàn bộ Trái Đất.
2. Tại sao lại chọn mặt biển làm chuẩn?
Có một số lý do chính khiến mặt biển được lựa chọn làm mốc chuẩn để đo độ cao của núi:
- Mặt biển có độ cao tương đối ổn định so với các điểm khác trên bề mặt Trái Đất. Mặc dù mực nước biển có thay đổi nhẹ theo thời gian do thủy triều, song biến động này nhỏ hơn nhiều so với sự thay đổi độ cao của đất liền.
- Mực nước biển có thể quan sát và đo đạc dễ dàng hơn so với các điểm tham chiếu khác. Người ta có thể sử dụng các thiết bị đơn giản như thủy chuẩn để xác định mực nước biển tại bất kỳ vị trí ven biển nào.
- Sử dụng mực nước biển làm chuẩn cho phép so sánh độ cao của các ngọn núi trên toàn thế giới. Bởi vì mọi điểm trên Trái Đất đều có thể liên hệ với mặt biển xung quanh.
- Việc lấy mực nước biển trung bình làm chuẩn giúp loại bỏ ảnh hưởng của thủy triều lên kết quả đo đạc. Nhờ đó, kết quả đo cao núi sẽ chính xác và ổn định hơn.
Như vậy, mặt biển là lựa chọn phù hợp nhất làm điểm tham chiếu chuẩn để xác định độ cao của núi. Đây là quy ước quốc tế được sử dụng rộng rãi trên thế giới ngày nay.
3. Một số lưu ý khi đo độ cao của núi
Mặc dù sử dụng mặt biển làm chuẩn là phương pháp đơn giản và thuận tiện, song trong thực tế, việc xác định chính xác độ cao của núi cũng cần lưu ý một số điểm sau:
- Cần chọn điểm mặt biển gần ngọn núi để đo đạc để đảm bảo độ chính xác. Độ cao mặt biển có thể thay đổi theo vị trí địa lý.
- Trong trường hợp núi cách xa bờ biển, cần phải dùng các phương pháp đo cao chính xác hơn để xác định chênh lệch độ cao giữa chân núi và đỉnh núi.
- Khi đo đạc, cần loại bỏ các yếu tố làm sai lệch kết quả, như ảnh hưởng của khí quyển đến tia đo cao, sự cong của Trái Đất…
- Để có kết quả chuẩn xác, nên lặp lại đo đạc nhiều lần và lấy giá trị trung bình.
Như vậy, mặc dù có những điểm cần lưu ý, việc lấy mực nước biển làm chuẩn vẫn là cách tiện lợi và chính xác nhất để xác định độ cao của núi hiện nay.
Kết luận
Như vậy, có thể thấy rằng việc lấy mặt biển làm mốc chuẩn để đo chiều cao của núi là hoàn toàn hợp lý và phù hợp, dựa trên các lý do khoa học về sự ổn định tương đối của mực nước biển, tính dễ quan sát và đo đạc, khả năng áp dụng rộng rãi trên toàn cầu. Đây là quy ước quốc tế được chấp nhận rộng rãi, cho phép so sánh chiều cao các ngọn núi trên thế giới. Tuy nhiên, trong thực tế cần lưu ý một số yếu tố để đảm bảo độ chính xác cao nhất khi đo đạc. Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc có thêm những hiểu biết về lý do và cách thức xác định độ cao của núi dựa trên mực nước biển.
