Khí hậu có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của loài người. Từ thời kỳ đồ đá cũ, khí hậu đã quyết định nơi con người sinh sống, kiểu nhà ở, cách thức săn bắt và trồng trọt. Sự thay đổi khí hậu đã khiến con người phải thích ứng, di cư sang những vùng có khí hậu thuận lợi hơn. Ngày nay, biến đổi khí hậu do con người gây ra đang đe dọa sự sống còn của chúng ta. Vì vậy, hiểu rõ ảnh hưởng của khí hậu đối với giống người là điều hết sức cần thiết.
Nội dung
1. Khí hậu ảnh hưởng đến nơi sinh sống của con người
Khí hậu quyết định phần lớn nơi con người có thể sinh sống. Những vùng quá nóng hoặc quá lạnh sẽ khó có thể nuôi sống các cộng đồng. Chẳng hạn, các sa mạc cằn cỗi thiếu nước khó có thể duy trì sự sống. Ngược lại, vùng ôn đới ấm áp, mưa thuận gió hòa lại thích hợp để con người định cư.
Khí hậu cũng quyết định nguồn tài nguyên sẵn có để con người khai thác. Vùng khí hậu lạnh giá có ít đất đai trồng trọt nhưng lại phong phú hơn về khoáng sản. Ngược lại, vùng nhiệt đới ẩm ướt thích hợp cho nông nghiệp nhưng khan hiếm khoáng sản.
2. Khí hậu ảnh hưởng đến kiểu nhà ở của con người
Kiểu nhà ở phổ biến ở mỗi nơi phản ánh điều kiện khí hậu của nơi đó.
Ở vùng khí hậu lạnh, người ta xây nhà kiên cố, có mái dốc để tuyết trượt xuống, lắp đặt hệ thống sưởi ấm. Ngược lại ở nhiệt đới, người ta dựng nhà gỗ, mái lá, nhiều cửa ra vào để thông thoáng.
Kiểu nhà cũng phản ánh nguồn nguyên liệu sẵn có. Vùng rừng nhiệt đới dễ kiếm gỗ làm nhà hơn so với thảo nguyên lạnh giá.
3. Khí hậu ảnh hưởng đến cách thức săn bắt và trồng trọt
Khí hậu quyết định loại cây trồng, vật nuôi phù hợp với từng vùng. Chẳng hạn cây lương thực như lúa gạo chỉ phát triển tốt ở vùng ấm áp, còn yến mạch mới sống được ở vùng lạnh.
Động vật hoang dã cũng có sự thích nghi với từng vùng khí hậu. Người dân bản địa đã học cách săn bắn những loài phù hợp với môi trường sống của chúng.
Khi khí hậu thay đổi, con người buộc phải thay đổi cách thức sản xuất để thích ứng, nếu không sẽ khó có thể tồn tại.
4. Sự thay đổi khí hậu khiến con người phải di cư
Khi khí hậu xấu đi, môi trường sống trở nên khắc nghiệt, con người buộc phải di cư đến nơi có điều kiện thuận lợi hơn để sinh tồn.
Chẳng hạn, thời kỳ băng hà, các dân tộc phương Bắc phải di cư vào định cư ở châu Âu. Hoặc gần đây, hạn hán kéo dài ở Sahel khiến người dân di cư vào thành phố.
Đôi khi sự di cư xảy ra dưới hình thức xâm chiếm. Khi dân số tăng, đất đai cạn kiệt, họ đi chinh phạt các vùng đất mới để định cư.
5. Biến đổi khí hậu do con người gây ra đe dọa sự sống còn
Ngày nay, hoạt động của con người đã gây ra hiệu ứng nhà kính dẫn đến biến đổi khí hậu toàn cầu. Nhiệt độ tăng cao, mực nước biển dâng, thiên tai dị thường… đe dọa trực tiếp sự sống còn của chúng ta.
Nông nghiệp gặp nhiều khó khăn do thời tiết cực đoan. Một số quốc gia đảo có nguy cơ bị nhấn chìm. Sự di cư khí hậu có thể gây xung đột xã hội.
Chúng ta cần hành động quyết liệt để ngăn chặn tình trạng này, bằng cách chuyển đổi năng lượng sạch, tăng cường đa dạng sinh học… nhằm bảo vệ môi trường sống của nhân loại.
Kết bài
Như vậy, khí hậu có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của giống người. Nó chi phối nơi định cư, kiểu nhà ở, cách thức sản xuất. Sự thay đổi khí hậu cũng thúc đẩy các cuộc di cư của con người. Hiện nay, biến đổi khí hậu do chính chúng ta gây ra đang đe dọa trực tiếp sự tồn vong của chúng ta. Do đó, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu là vấn đề sống còn cấp thiết đối với nhân loại.
