Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật, phân bón vi sinh đã trở thành một xu hướng mới trong lĩnh vực nông nghiệp. Việc sử dụng các chế phẩm vi sinh vật trong bón phân giúp cải thiện độ phì nhiêu đất, tăng năng suất cây trồng và bảo vệ môi trường. Vậy bón phân vi sinh là gì? Nó mang lại những lợi ích gì cho hoạt động sản xuất nông nghiệp? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin cần thiết về vấn đề này.
Phân vi sinh là gì?
Phân vi sinh là loại phân bón được bổ sung thêm các chủng vi sinh vật có lợi như vi khuẩn, nấm men, tảo,… nhằm cải tạo đất, cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng và ức chế sự phát triển của các loài vi sinh vật gây hại.
Các vi sinh vật có trong phân vi sinh thường bao gồm vi khuẩn cố định đạm, vi khuẩn phân giải lân, vi khuẩn phân giải cellulose, nấm men, nấm đối kháng,… Chúng có khả năng hòa tan các chất khoáng khó tan, giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.
Tác dụng của bón phân vi sinh trong trồng trọt
- Cải tạo đất, tăng cường khả năng giữ mùn và dinh dưỡng của đất.
- Tăng cường khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây, nhờ vi sinh vật phân giải các hợp chất vô cơ thành dạng dễ tiêu hoá.
- Tăng khả năng chống chịu sâu bệnh của cây trồng nhờ vi sinh vật đối kháng có trong phân.
- Giúp cân bằng hệ vi sinh đất, ức chế mầm bệnh và cỏ dại.
- Giảm lượng phân bón, thuốc trừ sâu hóa học cần sử dụng.
- Góp phần bảo vệ môi trường do giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm đất, nguồn nước.
Cách sử dụng bón phân vi sinh để đạt hiệu quả tối đa
- Bón lót trước khi trồng cây để cung cấp nguồn vi sinh vật ban đầu cho đất.
- Bón thúc trực tiếp gốc cây hoặc tưới rãi đều lên mặt đất để vi sinh phát huy hiệu quả.
- Kết hợp với các loại phân bón hữu cơ để tăng hiệu quả hoạt động của vi sinh.
- Bón định kỳ, liên tục để duy trì nguồn vi sinh cho đất.
- Xử lý hạt giống, cây con bằng vi sinh trước khi gieo trồng.
- Lưu ý liều lượng và thời điểm bón phù hợp với từng loại cây trồng.
Những loại vi sinh có thể được sử dụng trong bón phân
- Vi khuẩn cố định đạm: Rhizobium, Azotobacter, Azospirillum
- Vi khuẩn phân giải lân: Bacillus megaterium
- Vi khuẩn phân giải cellulose: Cellulomonas, Cytophaga, Sporocytophaga
- Nấm men: Sacharomyces sp.
- Nấm đối kháng: Trichoderma, Gliocladium
- Tảo: Spirulina, Chlorella
Ưu điểm của việc sử dụng bón phân vi sinh
- An toàn, thân thiện với môi trường, con người.
- Giảm lượng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu.
- Tăng chất lượng nông sản và hiệu quả kinh tế.
- Cải tạo đất, nâng cao độ phì nhiêu đất.
- Tăng khả năng kháng bệnh, chống chịu sâu hại của cây trồng.
- Thúc đẩy quá trình phân hủy chất thải, cải tạo môi trường bị ô nhiễm.
Đặc điểm của vi sinh trong bón phân và vai trò của chúng
- Vi khuẩn cố định đạm: Cung cấp đạm cho cây từ nguồn N2 không khí.
- Vi khuẩn phân giải lân: Chuyển hóa lân khó tan thành dạng dễ hấp thụ.
- Vi khuẩn phân giải cellulose: Phân hủy vật chất hữu cơ thành dinh dưỡng cho cây.
- Nấm men, nấm đối kháng: Kiểm soát mầm bệnh, cạnh tranh dinh dưỡng với cỏ dại.
- Tảo: Cung cấp vitamin, chất điều hòa sinh trưởng thực vật.
Hiệu quả của vi sinh trong việc cải thiện chất đất
- Giúp đất tơi xốp, thoát nước tốt hơn.
- Tăng khả năng giữ mùn, dinh dưỡng của đất.
- Cung cấp các chất kích thích sinh trưởng, vitamin cho cây.
- Giảm độ chua của đất do quá trình nitrat hóa ammonium.
- Phân hủy các chất độc có hại cho cây trồng.
- Ức chế sự phát triển của cỏ dại, mầm bệnh.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tính hiệu quả của bón phân vi sinh
- Chủng loại và hàm lượng vi sinh phù hợp với từng loại cây trồng.
- Điều kiện nhiệt độ, độ ẩm, độ pH của đất.
- Thời điểm và liều lượng bón phù hợp.
- Kết hợp với các loại phân bón hữu cơ và vô cơ.
- Cung cấp đủ dinh dưỡng và điều kiện thuận lợi cho vi sinh phát triển.
Lựa chọn bón phân vi sinh phù hợp cho từng loại cây trồng
- Cây lương thực: vi khuẩn cố định đạm, phân giải lân, cellulose.
- Cây rau màu: vi khuẩn Bacillus, Pseudomonas.
- Cây hoa: nấm Trichoderma, vi khuẩn Bacillus.
- Cây ăn quả: vi khuẩn phân giải lân, cellulose; nấm đối kháng.
- Cây công nghiệp: vi khuẩn cố định đạm, phân giải lân.
Kết luận
Như vậy, bón phân vi sinh là xu hướng tất yếu trong phát triển nông nghiệp hiện đại. Việc ứng dụng công nghệ vi sinh trong sản xuất nông nghiệp sẽ góp phần nâng cao năng suất, chất lượng cây trồng, bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Để đạt hiệu quả tối ưu, người sản xuất cần lựa chọn loại phân vi sinh, liều lượng và thời điểm bón phù hợp với từng loại cây trồng.
