Mặt Trăng là một thiên thể quen thuộc với con người từ xa xưa. Nó không chỉ là một vầng sáng lung linh trên bầu trời đêm mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa với cuộc sống của chúng ta. Trong đó, việc dự báo thời tiết dựa vào quan sát Mặt Trăng là một kiến thức dân gian phổ biến từ lâu đời. Vậy tại sao căn cứ vào Mặt Trăng, chúng ta có thể biết được thời tiết sắp tới? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Mặt Trăng ảnh hưởng đến thủy triều
Mặt Trăng có mối liên hệ mật thiết với các chu kỳ thủy triều trên Trái Đất. Lực hấp dẫn của Mặt Trăng tác động lên các đại dương, gây ra hiện tượng thủy triều lên xuống đều đặn. Khi Mặt Trăng đầy hoặc mới, lực hấp dẫn mạnh nhất, thủy triều dâng cao. Ngược lại, khi Mặt Trăng khuyết, lực hấp dẫn yếu, thủy triều rút xuống thấp.
Sự thay đổi mực nước biển theo chu kỳ này ảnh hưởng trực tiếp đến khí hậu và thời tiết. Khi thủy triều dâng cao, hơi nước bốc lên tạo mây mù, độ ẩm tăng cao. Ngược lại, thủy triều rút xuống làm giảm độ ẩm, tạo thời tiết quang đãng.
Ánh sáng Mặt Trăng phản ánh thời tiết
Khi quan sát Mặt Trăng, chúng ta có thể nhận biết được thời tiết qua độ sáng và màu sắc của Mặt Trăng.
Khi trời quang đãng, ánh sáng Mặt Trăng chiếu xuống sẽ phản xạ trở lại mạnh mẽ, tạo cảm giác Mặt Trăng sáng và trong. Ngược lại, khi trời có mây hoặc sương mù, ánh sáng bị vật cản che khuất, khiến Mặt Trăng mờ đi, có màu vàng nhạt hoặc đỏ au.
Ngoài ra, quan sát vành sáng quanh Mặt Trăng cũng cho biết được thời tiết sắp tới. Vành sáng rộng, sáng rõ là dấu hiệu trời sắp mưa, ngược lại vành hẹp, mờ là dấu hiệu trời quang đãng.
Hình dáng Mặt Trăng phản ánh khí hậu
Hình dáng Mặt Trăng thay đổi theo từng giai đoạn trong chu kỳ 29,5 ngày giữa hai lần trăng tròn. Khi mới và trăng tròn, Mặt Trăng tròn và sáng. Khi gần và hết khuyết, Mặt Trăng mỏng và tối dần.
Theo quan sát, những đêm trăng mỏng thường đi kèm với thời tiết khô hanh, ít mây mù. Ngược lại, đêm trăng tròn hay gần tròn thời tiết thường âm u, nhiều mây và có khả năng mưa.
Điều này phản ánh mối liên hệ giữa ánh sáng Mặt Trăng với sự đối lưu trong khí quyển. Khi bầu trời quang đãng, ánh trăng chiếu rõ khiến Mặt Trăng tròn sáng. Khi khí hậu ẩm ướt, mây mù che khuất làm mờ đi ánh sáng Mặt Trăng.
Kết bài
Như vậy, căn cứ vào Mặt Trăng, chúng ta có thể dự đoán trước thời tiết một cách khá chính xác. Đây là nhờ sự tác động qua lại giữa Mặt Trăng với các yếu tố như thủy triều, khí quyển, độ ẩm. Mặc dù khoa học hiện đại đã có nhiều phương pháp dự báo thời tiết tinh vi, nhưng những quan sát dân gian đơn giản về Mặt Trăng vẫn giữ nguyên giá trị và ý nghĩa. Hiểu được mối liên hệ này không chỉ giúp dự báo thời tiết mà còn giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc hơn mối gắn kết giữa con người với thiên nhiên.
