Việc sử dụng mạng xã hội ngày càng phổ biến đã dẫn đến nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít rủi ro. Một trong số đó là hiện tượng stalk và stalking ngày càng trở nên phổ biến, ảnh hưởng xấu đến cuộc sống cá nhân của nhiều người. Vậy stalk và stalking là gì? Tại sao lại phổ biến? Đâu là ranh giới giữa việc theo dõi bình thường và stalking? Bài viết sẽ phân tích cụ thể các vấn đề này cũng như đưa ra lời khuyên để tự bảo vệ mình.
Stalk và Stalking trên mạng xã hội là gì?
Stalking là hành vi theo dõi, rình rập, quấy rối ai đó một cách ám ảnh. Còn stalk là động từ chỉ việc theo dõi ám ảnh đó. Người thực hiện việc này gọi là stalker. Họ có thể là người quen biết hoặc hoàn toàn xa lạ.
Trên mạng xã hội, stalking thể hiện ở việc dõi theo trang cá nhân, bình luận, tin nhắn, gọi điện, ghé thăm nhà hay nơi làm việc của nạn nhân một cách ám ảnh, quá mức. Hành vi này gây mất an toàn, xâm phạm quyền riêng tư của người khác.
Tại sao cụm từ Stalk và Stalking được sử dụng nhiều trên mạng xã hội?
Có một số nguyên nhân khiến stalking ngày càng phổ biến trên mạng xã hội:
- Tính ẩn danh: Mạng xã hội cho phép người dùng ẩn danh, khiến stalker dễ dàng theo dõi mục tiêu mà không bị phát hiện.
- Sự tiện lợi: Mạng xã hội cung cấp nhiều thông tin cá nhân, giúp stalker dễ dàng rình rập nạn nhân.
- Khó kiểm soát: Việc quản lý, ngăn chặn hành vi stalking trên mạng xã hội còn nhiều bất cập.
- Yếu tố tâm lý: Một số người bị ám ảnh, nghiện mạng xã hội và có xu hướng theo đuổi, quấy rối người khác.
Các tình huống sử dụng cụm từ Stalk và Stalking trên mạng xã hội
Có một số tình huống phổ biến mà cụm từ stalk và stalking thường được sử dụng trên mạng xã hội:
- Người yêu cũ, bạn hẹn hò cũ không chịu chia tay và liên tục theo dõi, quấy rối.
- Người hâm mộ cuồng nhiệt rình rập, đeo bám thần tượng quá mức.
- Bạn bè hoặc đồng nghiệp cũ tò mò, muốn biết thông tin về cuộc sống hiện tại của bạn.
- Kẻ xấu, trộm cướp lợi dụng stalking để theo dõi nạn nhân, tìm cơ hội phạm tội.
- Các trường hợp bắt nạt, quấy rối người khác trên mạng do thiếu hiểu biết hoặc cố ý gây hại.
Những rủi ro khi sử dụng cụm từ Stalk và Stalking trên mạng xã hội
Việc sử dụng cụm từ stalk và stalking mang đến các rủi ro sau:
- Xâm phạm quyền riêng tư, khiến nạn nhân mất an toàn.
- Gây tổn thương về tinh thần, sức khỏe, thậm chí có thể dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
- Kẻ xấu có thể lợi dụng để theo dõi, tấn công nạn nhân.
- Phá vỡ các mối quan hệ lành mạnh giữa con người với nhau.
- Trở thành nạn nhân của lừa đảo, chiếm đoạt tài sản do cung cấp quá nhiều thông tin cho stalker.
- Có thể vi phạm pháp luật nếu hành vi quá khích, gây hại nghiêm trọng.
Cách phân biệt giữa việc theo dõi và Stalking trên mạng xã hội
Việc phân biệt rõ ràng giữa hành vi theo dõi bình thường và stalking rất quan trọng để tránh vi phạm pháp luật cũng như tổn hại đến người khác. Một số lưu ý:
- Theo dõi người khác với mục đích tìm hiểu, chia sẻ là bình thường. Stalking khi hành động quá mức, gây phiền hà, xâm phạm đến người đó.
- Tương tác, bình luận bài viết của người khác vừa phải, không ám ảnh. Bình luận dai dẳng, quấy rối là stalking.
- Quan tâm đến bạn bè, người thân yêu hợp lý. Quá đáng thì trở thành rình rập, kiểm soát.
- Sử dụng thông tin cá nhân của người khác với mục đích tốt. Lạm dụng thông tin để theo dõi, uy hiếp là sai trái.
Sự ảnh hưởng của cụm từ Stalk và Stalking đến cuộc sống cá nhân
Việc bị stalk sẽ ảnh hưởng xấu tới cuộc sống của nạn nhân, cụ thể:
- Mất an toàn và quyền riêng tư, không còn cảm giác thoải mái khi sử dụng mạng xã hội.
- Lo lắng, hoang mang không biết stalker đang ở đâu, theo dõi những gì.
- Gián đoạn công việc và cuộc sống do bị quấy rối liên tục.
- Tổn thương về tinh thần, mất niềm tin vào con người. Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn tới trầm cảm.
- Mất mát về tài chính nếu bị lừa đảo do cung cấp quá nhiều thông tin cho stalker.
Các biện pháp bảo vệ bản thân trên mạng xã hội để tránh Stalking
Để tránh bị stalking, mọi người nên thực hiện các biện pháp sau:
- Cài đặt tính năng riêng tư cao, hạn chế người dùng không quen biết tương tác.
- Thận trọng khi chia sẻ thông tin cá nhân, không nên công khai quá nhiều chi tiết đời tư.
- Chủ động chặn, xóa kết bạn những người có biểu hiện lạ, nghi ngờ.
- Báo cáo, khiếu nại tới mạng xã hội khi phát hiện hành vi stalking.
- Lưu trữ bằng chứng về các hành vi quấy rối để có cơ sở khiếu nại hoặc tố cáo tới cơ quan chức năng nếu cần thiết.
- Không nên đăng quá nhiều thông tin về lịch trình sinh hoạt để tránh bị theo dõi.
Kết luận
Stalking ngày càng trở thành vấn nạn trên mạng xã hội, gây ra nhiều hệ lụy đáng tiếc. Để tự bảo vệ mình, mọi người cần nâng cao cảnh giác, không nên công khai quá nhiều thông tin riêng tư. Cùng với đó, cần ý thức ranh giới giữa việc quan tâm bình thường và hành vi stalking đáng lên án. Hy vọng bài viết đã phần nào giúp mọi người nhận biết, phòng tránh nguy cơ bị theo dõi, quấy rối trên mạng xã hội.
