Vì sao người say rượu đi không vững?

Tác động của rượu đến cơ thể con người

Rượu có tác động mạnh đến cơ thể con người, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, gây ra tình trạng say rượu. Cồn etylic trong rượu sau khi được hấp thu sẽ đi vào máu và não bộ, tác động lên các dây thần kinh, làm thay đổi chức năng vận động và nhận thức.

Cụ thể, cồn làm chậm quá trình truyền dẫn thần kinh, ức chế hoạt động của não bộ. Những vùng não kiểm soát vận động, phán đoán và điều phối bị ảnh hưởng nhiều nhất. Chính vì vậy, người say rượu thường có biểu hiện lảo đảo, mất điều khiển vận động, phản ứng chậm, mất khả năng phán đoán và suy nghĩ logic.

Vì sao người say rượu đi không vững?

Người say rượu đi không vững là do rượu làm tổn thương vùng tiểu não và vỏ não.

Tiểu não chịu trách nhiệm điều khiển sự cân bằng và vận động tinh tế. Khi uống rượu, hoạt động của tiểu não bị chậm lại, mất khả năng phối hợp vận động nên dẫn đến hiện tượng mất thăng bằng, loạng choạng khi di chuyển.

Vỏ não frontal và vỏ não thái dương chịu trách nhiệm về chức năng vận động tinh vi và phối hợp động tác. Rượu làm suy giảm hoạt động của hai vùng não này, dẫn đến vận động vụng về, thiếu điều phối, khó khăn trong việc điều khiển chân tay.

Ngoài ra, rượu còn tác động đến dây thần kinh, làm chậm tốc độ truyền tín hiệu vận động từ não đến cơ. Điều này khiến phản ứng cử động của người say trở nên chậm chạp và vụng về hơn.

Chính vì vậy, sự kết hợp của các yếu tố trên dẫn đến hiện tượng người say khó điều khiển chính xác các cử động, di chuyển không vững vàng, dễ vấp ngã.

Cơ chế xử lý cồn khi uống bia rượu của cơ thể

Khi uống rượu bia, cồn etylic trong đó được đưa vào cơ thể qua đường tiêu hóa. Tại dạ dày và ruột non, cồn được hấp thu nhanh chóng vào máu. Từ đó, cồn theo dòng máu vận chuyển đi khắp cơ thể và đặc biệt tác động mạnh lên não bộ.

Gan là cơ quan chính chịu trách nhiệm chuyển hóa và loại bỏ cồn ra khỏi cơ thể. Quá trình này diễn ra như sau:

• Gan sản xuất ra enzyme dehydrogenases để oxy hóa cồn thành acetaldehydes.
• Sau đó acetaldehydes được chuyển thành axit axetic không độc hại bởi enzyme aldehyde dehydrogenases.
• Axit axetic tiếp tục quá trình oxy hóa và chuyển thành nước và CO2. Các chất này sau đó được thải ra ngoài cơ thể qua đường hô hấp, đường tiểu hoặc mồ hôi.
• Tốc độ xử lý cồn của gan khoảng 8g/giờ. Nếu lượng cồn trong máu vượt quá mức này sẽ dẫn tới hiện tượng say rượu.

Như vậy, gan và các enzyme đóng vai trò then chốt trong việc biến đổi và loại bỏ cồn ra khỏi cơ thể, giúp khôi phục bình thường sau khi uống rượu bia.

Hiện tượng say rượu và cách xử lý khi bị say

Say rượu là tình trạng mất kiểm soát về thể chất và tinh thần do uống quá nhiều rượu. Người say thường có các biểu hiện:

• Đi đứng lảo đảo, mất thăng bằng
• Nói ngọng, cử chỉ thiếu điều phối
• Buồn nôn, nôn
• Đau đầu, chóng mặt
• Mất phán đoán, suy nghĩ và hành vi bất thường
• Ý thức lơ mơ, khó tập trung, mất kiểm soát hành vi

Để xử lý tình trạng say rượu, cần làm như sau:

• Cho người say uống nhiều nước để bù lại lượng nước bị mất và giãn nồng độ cồn trong máu. Có thể uống nước hoa quả, nước lọc, sữa,…
• Ăn nhẹ một ít bánh mì, cháo để giảm triệu chứng nôn và hấp thu cồn.
• Nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát để cơ thể tự chuyển hóa và đào thải cồn.
• Sử dụng thuốc giảm đau nhẹ nếu quá đau đầu.
• Để ý theo dõi nếu người say nôn nhiều để phòng ngạt thở.

Nếu say rượu nặng hơn cần đưa đến cơ sở y tế để được theo dõi và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Các biện pháp giảm thiểu tác dụng tiêu cực của rượu

Để hạn chế tác dụng phụ của rượu, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

• Không nên uống rượu đế khi bụng đói, uống chậm rãi, không nên uống nốc liền một lúc nhiều rượu.
• Không kết hợp rượu với các chất kích thích khác như thuốc lá, caffeine.
• Xen kẽ uống rượu với nước lọc hoặc nước hoa quả để giảm nồng độ cồn trong máu.
• Ăn nhẹ trước và trong khi uống rượu giúp làm chậm quá trình hấp thu cồn.
• Không lái xe hoặc vận hành máy móc sau khi uống rượu để tránh tai nạn.
• Hạn chế uống rượu hàng ngày và không nên uống quá 2 đơn vị rượu/ngày đối với nam, 1 đơn vị/ngày đối với nữ.
• Không uống rượu quá muộn vào buổi tối giúp cơ thể có thời gian chuyển hóa và thải cồn ra khỏi cơ thể trước khi đi ngủ.

Hậu quả của việc uống rượu quá mức đối với sức khỏe

Uống rượu quá mức và thường xuyên sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe:

• Hư hại gan, xơ gan do gan phải hoạt động quá tải để chuyển hóa cồn.
• Tổn thương dạ dày gây viêm loét do cồn kích ứng niêm mạc.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tăng huyết áp do cồn gây co mạch.
• Rối loạn chức năng não bộ, suy giảm trí nhớ.
• Mất khả năng sinh sản, rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới.
• Teo não, mất khả năng điều khiển vận động và suy nhược thần kinh.
• Giảm miễn dịch, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
• Gây ung thư vòm họng, dạ dày, gan, đại tràng.

Do đó, lạm dụng rượu sẽ phá hủy sức khỏe và gây ra những hậu quả nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.

Sự khác nhau giữa say rượu và nghiện rượu

Say rượu và nghiện rượu có một số điểm khác nhau:

• Say rượu là hiện tượng nhất thời do uống quá nhiều trong một thời điểm. Nghiện rượu là tình trạng bệnh lý do sử dụng rượu thường xuyên, lâu dài.
• Người say có thể hồi phục bình thường sau khi cơ thể làm sạch cồn. Người nghiện phải điều trị lâu dài và khó cai hoàn toàn.
• Người say bị ảnh hưởng về thể chất và tinh thần nhất thời. Người nghiện bị biến đổi chức năng não bộ và thể chất vĩnh viễn.
• Khi ngừng uống, người say không có triệu chứng cai nghiện. Người nghiện sẽ rơi vào tình trạng cai nghiện nặng nề.