Hệ Mặt Trời là hệ thống các thiên thể quay quanh Mặt Trời, bao gồm các hành tinh, các vệ tinh, các tiểu hành tinh, sao chổi và bụi liên hành tinh. Trong đó, các hành tinh là những thiên thể lớn nhất và quan trọng nhất.
Hệ Mặt Trời có tổng cộng 8 hành tinh, được chia thành 2 nhóm chính:
- Nhóm các hành tinh đất đá: gồm Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất và Sao Hỏa.
- Nhóm các hành tinh khí khổng lồ: gồm Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương.
Trong số 8 hành tinh trên, 4 hành tinh lớn nhất và đáng chú ý nhất là Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương. Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về 4 hành tinh khí khổng lồ này trong hệ Mặt Trời.
Sao Mộc
Sao Mộc là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Khối lượng của Sao Mộc lớn gấp 2,5 lần tổng khối lượng của các hành tinh còn lại. Đường kính của Sao Mộc là 142.984 km, gấp 11 lần Trái Đất. Sao Mộc chủ yếu được tạo thành từ khí hydro và heli.
Sao Mộc có hệ thống vệ tinh lớn nhất, gồm 79 vệ tinh đã được khám phá. Trong số đó, 4 vệ tinh lớn nhất là Io, Europa, Ganymede và Callisto. Sao Mộc cũng có những vành đai mờ và từ trường mạnh.
Sao Mộc được đặt tên theo vị thần Mộc trong thần thoại La Mã. Nó được Galileo Galilei khám phá ra năm 1610 bằng kính viễn vọng do ông tự chế tạo.
Sao Thổ
Sao Thổ là hành tinh lớn thứ hai trong Hệ Mặt Trời, sau Sao Mộc. Đường kính của Sao Thổ là 120.660 km, gấp 9,5 lần Trái Đất. Sao Thổ có thành phần chủ yếu là khí hydro và heli.
Điểm đặc biệt nhất của Sao Thổ là hệ thống vành đai rộng lớn và đẹp mắt xung quanh nó. Các vành đai này chủ yếu được tạo thành từ băng và tàn tích đá.
Sao Thổ có 62 vệ tinh đã được khám phá, trong đó vệ tinh lớn nhất là Titan. Sao Thổ cũng có những cơn bão lớn và gió mạnh trên bề mặt.
Sao Thổ được đặt tên theo vị thần Thổ trong thần thoại La Mã. Nó được Galileo Galilei phát hiện ra năm 1610.
Sao Thiên Vương
Sao Thiên Vương là hành tinh xa thứ ba tính từ Mặt Trời. Đường kính của Sao Thiên Vương là 51.118 km, bằng 4 lần Trái Đất. Sao Thiên Vương cũng chủ yếu được tạo thành từ khí hydro và heli.
Điểm độc đáo nhất của Sao Thiên Vương là trục tự quay của nó nghiêng gần như vuông góc so với mặt phẳng quỹ đạo, nên nó có mùa hè kéo dài hơn 40 năm và mùa đông tương tự.
Sao Thiên Vương có 27 vệ tinh, trong đó các vệ tinh lớn nhất là Titania và Oberon. Khí quyển của Sao Thiên Vương chủ yếu là hydro và heli, cùng một lượng nhỏ metan tạo ra màu xanh lá cây đặc trưng.
Sao Thiên Vương được đặt tên theo vị thần Thiên Vương trong thần thoại Hy Lạp. Nó được William Herschel khám phá năm 1781.
Sao Hải Vương
Sao Hải Vương là hành tinh xa nhất trong Hệ Mặt Trời. Khoảng cách từ Sao Hải Vương đến Mặt Trời là khoảng 2,8 tỷ km. Đường kính của Sao Hải Vương là 49.528 km, kích thước tương đương 4 lần Trái Đất.
Sao Hải Vương có thành phần chính là đá, băng và khí. Nó có 14 vệ tinh, trong đó vệ tinh lớn nhất là Triton. Khí quyển của Sao Hải Vương bao gồm chủ yếu là hydro, heli và một lượng nhỏ metan.
Sao Hải Vương quay trên một quỹ đạo lệch tâm và nghiêng so với mặt phẳng hoàng đạo. Nó mất khoảng 165 năm để quay một vòng quanh Mặt Trời.
Sao Hải Vương được đặt tên theo vị thần Hải Vương trong thần thoại Hy Lạp. Nó được khám phá bởi Johann Galle và Heinrich d’Arrest vào năm 1846.
Kết luận
Như vậy, 4 hành tinh lớn nhất trong hệ Mặt Trời là Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương. Đây đều là những hành tinh khí khổng lồ, có kích thước lớn hơn nhiều so với Trái Đất và các hành tinh đất đá khác. Mỗi hành tinh có những đặc điểm riêng biệt về kích thước, cấu tạo, hệ vệ tinh, bầu khí quyển,… làm chúng trở thành những thiên thể thú vị để khám phá trong hệ Mặt Trời của chúng ta.
